فلنج نوعی اتصالدهندهی مکانیکی است که برای پیوند لولهها، شیرآلات، پمپها و تجهیزات صنعتی در سامانههای لولهکشی کاربرد دارد. این قطعه به کمک پیچ و مهره و همراه با گسکت (واشر آببندی) نصب میشود تا از نشتی مایعات یا گازها جلوگیری گردد. در ادامه این مثاله فلنج چیست به برسی انواع فلنج و کاربرد های آن میپردازیم.
اجزای تشکیلدهندهی یک اتصال فلنجی:
- فلنجها که در دو سر لوله یا تجهیزات نصب میشوند.
- گسکت که وظیفهی آببندی بین دو فلنج را بر عهده دارد.
- پیچ و مهره برای محکم کردن و اتصال دو فلنج به هم.
مزایای کاربرد فلنج:
- امکان باز و بسته کردن سریع اتصال برای انجام تعمیرات یا تعویض
- مقاومت بالا در برابر فشار و دمای زیاد
- مناسب برای طراحی سیستمهای گسترده و پیچیدهی لولهکشی
انواع رایج فلنجها:
- فلنج گلودار جوشی (Welding Neck Flange)
- فلنج کور (Blind Flange)
- فلنج رزوهای (Threaded Flange)
- فلنج لپ جوینت (Lap Joint Flange)
- فلنج اسلیپآن (Slip-On Flange)
لازم به ذکر است که قیمت فلنج تحت تأثیر عواملی چون نوع فلنج، جنس بدنه، قطر اسمی، کلاس فشار و استاندارد تولید آن تعیین میشود. بنابراین در زمان انتخاب، باید نیاز فنی پروژه را در کنار بودجهی در دسترس در نظر گرفت.
موارد استفاده از فلنج
فلنجها به دلیل نصب ساده، قابلیت تحمل شرایط سخت و امکان بازکردن آسان اتصال، در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند. مهمترین کاربردهای آنها عبارتاند از:
- اتصال خطوط لوله انتقال سیالات:
از فلنجها برای متصل کردن بخشهای مختلف لولهکشی، بهخصوص در بخشهایی که نیاز به تعمیر یا بازرسی دورهای دارند، استفاده میشود. - نصب تجهیزات و شیرآلات صنعتی:
نصب و جداسازی شیرآلاتی مانند شیر کشویی، پروانهای و سایر تجهیزات کنترلی با استفاده از فلنج بسیار سادهتر انجام میشود. - صنایع نفت، گاز و پتروشیمی:
در این صنایع، فلنجها نقشی حیاتی در خطوط فشار بالا دارند و از آنها برای انتقال ایمن مواد استفاده میشود. - نیروگاهها و سیستمهای بخار:
برای اتصال ایمن تجهیزات در معرض دما و فشار بالا، فلنجها گزینهای مطمئن و استاندارد محسوب میشوند. - شبکههای آبرسانی و فاضلاب:
در خطوط لولهی شهری و صنعتی، فلنجها به دلیل استحکام بالا و نصب سریع مورد استفاده قرار میگیرند. - کاربرد در صنایع بهداشتی مانند غذا و دارو:
استفاده از فلنجهای استنلس استیل با سطح صاف و قابل شستشو در این صنایع رایج است. - مسدودسازی موقت خطوط لوله (تست و نگهداری):
فلنج کور (Blind Flange) برای بستن انتهای خطوط در زمان آزمایش یا تعمیر کاربرد دارد.